Zaangażowanie w aktualnie trwającą chwilę, we wszystko co robimy i doświadczamy w danym momencie jest kluczowe dla budowania jakości życia. Nie możemy cofnąć czasu, zmienić przeszłości, ale teraźniejszość daje nam szansę, aby czerpać zadowolenie. Dzięki świadomej obecności w trwającej chwili możemy podnieść jakość swojego życia i być szczęśliwsi właśnie teraz, w obecnym doświadczeniu, bez niespokojnego oczekiwania szczęścia w przyszłości.
Jakość życia
Termin „jakość życia” jest wielowymiarowy i może być różnie rozumiany w zależności od perspektywy badawczej i dziedziny nauki. Jakości życia nie można utożsamiać jedynie z materialnym dobrobytem, ani z brakiem trudności. Jakość życia nie opiera się wyłącznie na obiektywnych przesłankach. Poczucie jakości życia jest subiektywną oceną własnej sytuacji życiowe. Wysoka jakość życia oznacza spełnienie egzystencjalne. Poczucie zadowolenia z różnych sfer życia, wiąże się z ogólnym poczuciem szczęścia. Z kolei poczucie szczęścia, satysfakcji z życia powiązane jest z postawą wobec życia. Postawa zaangażowana w „być” poprawia postrzeganie jakości swojego życia. Dla dobrostanu, poczucia równowagi warto ćwiczyć umiejętność zaangażowania się w chwile obecną, w świadome bycie tu i teraz.
Świadomość chwili
Bycie w chwili oznacza świadome skupienie na tym co dzieje się w danym momencie bez zanurzania się myślami w przeszłość czy wybiegania w przyszłość. Chodzi o zaangażowanie w teraz, którego pochodną może być lepsze jutro. Opuszczanie myślami chwili obecnej odbiera nam życie, które się dzieje. Umiejętność skupienia na chwili pozwala doświadczać świat w pełni, dostrzec swoje odczucia, emocje, prawdziwe potrzeby i pozytywne strony życia. Takie zatrzymanie pozwala dostrzec piękno, a także zapanować nad impulsami i reakcjami. Świadomość chwili zwiększa kontrolę nad życiem. Bycie tu i teraz pozwala zachować energię życiową, którą trwonimy na rozpamiętywanie i nadmierną analizę przyszłości. Uruchomione w tych procesach emocje nie wynikają z faktycznego stanu i nie dają miejsca na doświadczanie teraźniejszości. Myśli płynące we wszystkich kierunkach mogą powodować niezdrowe napięcie i niepokój. Stres i pozostawanie w napięciu, a więc w stanie wyczekiwania zagrożenia, powoduje, że działamy bez zastanowienia pod wpływem impulsu. Świadome bycie tu i teraz pozwala podjąć adekwatne decyzje. Uważne bycie pozwala uniknąć przykrych konsekwencji w przyszłości. Praktykowanie bycia uważnym na tu i teraz uwalnia od natłoku myśli, nadmiernych dążeń do posiadania zbędnych dóbr. Pozwala zrozumieć, że to raczej doświadczenie staje się źródłem trwałego zadowolenia życiowego. Ćwiczenie uważności pozwala wypracować postawę wysokiego przystosowania do życia, wolną od upatrywania piękna, szczęścia, możliwości gdzie indziej i w czymś innym niż to co teraz.
Depresyjna nieobecność
Zdrowie jest ważną składową jakości życia. Dolegliwości utrudniające funkcjonowanie mogą tę jakość obniżyć. Przykładem negatywnej korelacji z oceną jakości życia jest depresja. Nasilenie objawów depresyjnych wiąże się z malejącą jakością życia. Osoba w depresji myśli o przyszłości z poczuciem winy, o przyszłości zaś z lękiem. Depresyjne myśli wzmagają wycofanie i izolację. Utrata możliwości czerpania radości i przyjemności oddala od celebracji chwil, które napędzają życie. Przez depresyjny pryzmat pesymistycznych myśli trudno ocenić wysoko jakość swojego życia. Chory na depresję widzi swoją sytuację jako beznadziejną, a egzystencję jako niewartą kontynuacji. Depresyjna postawa negacji życia (poczucie bezsensu życia, myśli i dążenia suicydalne) stoi na drugim biegunie zaangażowanej postawy w istnienie. Depresja negatywnie wpływa na motywację, aktywność i sprawczość. Uważność pomaga przywrócić moc wpływu na własne życie. Uważna obecność w chwili pozwala poprawić stan emocjonalny i dobroczynnie wpływa na zdrowie psychofizyczne. Leczenie depresji z powodzeniem może być uzupełniane metodami opartymi o mindfulness , medytację, ćwiczenia oddechowe, które mają moc przywoływania do teraźniejszości. Stosowanie tych metod jest pomocne dla osób w depresji, pozwala uwolnić od lęku, stresu i negatywnych myśli. Pozwala wskrzesić potencjał i zadecydować o działaniach korzystnych dla zdrowia i jakości życia. Uważność nie tylko wspomaga ratowanie zdrowia, ale również chroni je. Dlatego z metod wspierających bycie tu i teraz mogą korzystać wszystkie osoby, które pragną zdrowia i większej satysfakcji z życia.
Wirtualna Rzeczywistość
Nadmierne powracanie myślami do przeszłości lub koncentrowanie na przyszłości sprawia, że nie jesteśmy obecni w teraźniejszości, jesteśmy rozdarci i w konsekwencji niespokojni. Oddaleniu od rzeczywistości sprzyja pośpiech, nadmiar informacji i bodźców oraz złe nawyki. Świadoma koncentracja uwagi na aktualnym momencie wymaga wysiłku, ale przynosi lepsze relacje ze sobą samym i światem. Gdy dostrzegamy zawartość chwili, rośnie zadowolenie z życia. Istnieją sposoby sprzyjające utrzymaniu skupienia uwagi na teraźniejszości. Interesującym jest fakt, że Wirtualna Rzeczywistość (VR), a więc rzeczywistość, która fizycznie nie istnieje, może wspierać praktykę uważnego bycia w teraźniejszości. Wirtualne warunki stworzone przez VR TierOne GO są doskonałe do ćwiczenia uważności. Doświadczenie wirtualne uwalnia od zbędnego ciężaru niepożądanych, natrętnych myśli i wyobrażeń przynoszących dyskomfort niejednokrotnie większy niż zaistniała sytuacja. Relaksacja i uważność są bardzo blisko, sprzyjają redukcji stresu, promują równowagę i pozwalają i odpocząć od wysokiej aktywności umysłowej. Wirtualne sesje relaksacyjne zawierają elementy pomagające być obecnym w chwili. Dzieje się to przez kierowanie uwagi na świadomy oddech, własne ciało i obserwacje otoczenia. VR daje szansę na odseparowanie od tego co rozprasza, a to istotna kwestia dla niewprawionych w relaksacji i uważności. Spokojny, zrelaksowany umysł pozwala dostrzegać świat bez zniekształceń. Wirtualne sesje pozwalają zachować spokój, rozwijać pozytywne nastawienia do życia, co sprzyja zadowoleniu z istnienia nawet w trudnych momentach. Warto podkreślić, że urządzenie relaksacyjne VR TierOne GO znalazło zastosowanie w praktyce gabinetów psychologów, psychogerontologów, psychotraumatologów, terapeutów uzależnień i psychiatrów. Z gogli relaksacyjnych VR TierOne GO korzystają ośrodki zajmujące się zdrowiem psychicznym i podnoszeniem jakości życia czego przykładem jest Instytut Świadomości (Warszawa).
