Uzależnienia są powodowane chęcią znalezienie przyjemności oraz uniknięcia cierpienia. Są szkodliwe, ponieważ długofalowo prowadzą do negatywnych następstw. Osoba uzależniona oddaje się krótkim momentom przyjemnej ulgi kosztem rodziny, zdrowia, finansów, kariery i bezpieczeństwa. Zaniedbuje swoje powinności i wygasza zaangażowanie społeczne. Wyzwolenie z uzależnienia wymaga wsparcia w postaci postępowania terapeutycznego, którego częścią może być terapia VR.
Istota uzależnienia
O uzależnieniu można mówić wtedy, gdy pojawia się brak kontroli nad nałogowym zachowaniem lub nałogowo przyjmowaną substancją. Gdy życie staje się podporządkowane zachowaniu nałogowemu lub skoncentrowane wokół zdobywania i dostarczania używki, wtedy można mówić o uzależnieniu. Istnieją przypuszczenia, że uzależnienie może mieć podłoże genetyczne. Bardziej niż konotacje genetyczne, czynnikami sprzyjającymi uzależnieniu są aspekty sytuacyjne i psychologiczne. Niebagatelny wpływ na powstanie uzależnienia mogą mieć trudności życiowe, a dokładniej brak zdolności i zasobów w radzenia sobie z trudnościami w konstruktywny sposób. Uzależnić można się od wszystkiego co pozornie pozwala poradzić sobie z napięciem w trudnej sytuacji, co dostarcza nagrody i pozwala uniknąć cierpienia. Istnieje szeroka gama zachowań i substancji, które mogą uzależnić. Największy potencjał uzależniający mają substancje psychoaktywne, które w szybkim tempie powodują destrukcję. Do najczęstszych uzależnień zaliczają się: alkoholizm, nikotynizm, narkomania, lekomania, seksoholizm, pracoholizm, zakupoholizm, siecioholizm (uzależnienie od Internetu) i hazard. Dla uzależnień stosuje się podział na uzależnienia psychiczne i fizyczne oraz inny podział mówiący o uzależnieniach od substancji aktywnych i uzależnieniach behawioralnych. Podział ten jest dość umowny, bo uzależnienie może jednocześnie przybierać różne formy. Bez względu o jakim uzależnianiu mówimy, to istotą uzależnienia jest nałogowa regulacja uczuć, która jest strategią nieadaptacyjną i prowadzącą do pogłębienia problemów.
Oderwanie od problemów
Nałogowe zachowania mogą być sposobem na oderwanie się od trudnej rzeczywistości, sposobem na chwilową poprawę samopoczucia. Nałogi pozwalają odseparować się od problemów, są próbą odreagowania trudnych doświadczeń i emocji. Problemy, z którymi nie potrafimy sobie poradzić są źródłem stresu i poczucia uwięzienia w niekomfortowej sytuacji. Upatrywanie ucieczki od problemów w substancjach czy zachowaniach uzależniających może pozostawać w związku ze środowiskiem promującym takie rozwiązania regulacji emocji i redukcji stresu. Odrywanie się od problematycznej rzeczywistości (bólu, lęku, stres) za pomocą substancji lub czynności o potencjale uzależniającym w pewnym momencie pochłania coraz więcej energii. Rozwijająca się z czasem tolerancja na substancję sprawia, że potrzeba jej coraz więcej. Pojawiają się trudności z samokontrolą i wyhamowaniem. Aktualnym problemem wielu krajów jest nadużywanie silnych leków przeciwbólowych. Nieopanowana potrzeba użycia leku może popychać osobę uzależnioną w kierunku zachowań nieetycznych i nielegalnych np. wyłudzania recept. Uzależnienie zaczyna być najbardziej pielęgnowanym obszarem, realizowanym kosztem wszystkich innych aspektów życia. Prowadzi do problemów interpersonalnych, intrapsychicznych i zdrowotnych, od których osoba uzależniona chciałaby się oderwać, ale niestety robi to za pomocą antyrozwojowych rozwiązań.
Zdrowotne problemy psychofizyczne
Uzależnienie definiuje się jako nabyty stan zaburzenia zdrowia fizycznego i psychicznego. Uzależnienie naraża na wystąpienie poważnych następstw zdrowotnych. W zależności od rodzaju uzależnienia mogą to być: zatrucia, uszkodzenia i dysfunkcje narządów, spadki wydolności oddechowej, spadki odporności, zakłócenia równowagi hormonalnej, zaburzenia snu. Z uzależnieniami mocno powiązane są problemy ze zdrowiem psychicznym. Zaburzenia z obszaru psychiki mogą dać początek uzależnieniu i być jego konsekwencją. Uzależnienie może być również maską behawioralną depresji o czym przeczytasz tutaj. Zaburzenia lękowe, objawy depresji i chroniczny stres współwystępują z uzależnieniem i mogą wzajemnie się wzmacniać. Uzależnienie staje się cierpieniem, które prowadzi do myśli samobójczych. Uzależnienie, podobnie jak depresja, zwiększa ryzyko utraty życia.
Wirtualna terapia i relaksacja
Uzależnienie zniewala umysł i ciało. Osoba uzależniona ma poczucie bezsilności, a próba powstrzymania się od zachowań nałogowych wymaga wysiłku. Odebranie organizmowi bodźca, do którego przywykł, jest nieprzyjemne fizycznie i psychicznie. W wydostaniu się z sideł tego co uzależnia potrzebna jest motywacja, chęć zmiany i naprawy życia. Podstawą terapii uzależnień jest psychoterapia, która jest potrzebna dla zrozumienia przyczyn problemu, zrozumienia samego siebie i rozpoznawania emocji. Terapia ma wzmacniać i ułatwiać przejęcie kontroli nad zachowaniem i życiem. Osoby uzależnione przepełnia zwykle wysoki poziom stresu i lęku. Dlatego oprócz terapii zalecana jest relaksacja jako sposób radzenia sobie ze stresem. Tradycyjne metody pomocy osobom uzależnionym z powodzeniem mogą zostać uzupełnione przez nowoczesne bazujące na technologii VR. Wirtualna Rzeczywistość pozwala na stworzenie immersyjnych doświadczeń redukujących stres. Wirtualna terapia VR TierOne w udowodniony sposób niweluje objawy depresji i lęku i wzmacnia zasoby wewnętrzne. Wirtualna relaksacja VR TierOne GO za pomocą specjalnie przygotowanych filmów relaksacyjnych VR pozwala zredukować napięcie. Obie interwencje, korzystające z gogli VR, mogą stanowić wsparcie dla osób, które mierzą się ze swoimi trudnymi uczuciami, przykrymi stanami psychicznymi i emocjonalnymi. Obecność wirtualnego lektora-terapeuty motywuje i wspiera osiąganie lepszego samopoczucia. Wirtualna przestrzeń pozwala na uważne bycie w chwili obecnej. To istotne dla osób uzależnionych, które przez swój nałóg oderwały się od społeczności i samych siebie.
