Scroll to top

Terapia VR TierOne w rehabilitacji ortopedycznej


Joanna Pidanty - 5 grudnia, 2024 - 0 comments

Psychologicznym skutkiem życia z przewlekłą i postępującą chorobą zwyrodnieniową stawów może być depresja. Choroba wywiera negatywny wpływ na codzienność, wiąże się z bólem, lękiem przed utratą sprawności i stresem perspektywy chirurgicznej interwencji oraz długotrwałej rehabilitacji. Istnieje możliwość poprawy psychologicznych aspektów zdrowia pacjentów w rehabilitacji ortopedycznej za pomocą terapii wirtualnej VR TierOne.

Choroba zwyrodnieniowa stawów

Choroba zwyrodnieniowa stawów (ChZS, osteoartroza) to jedna z najczęstszych przyczyn korzystania przez pacjentów z rehabilitacji ortopedycznej. Choroba charakteryzuje się degradacją chrząstki stawowej, dalej obejmuje warstwę podchrzęstną kości, więzadła, torebkę stawową, błonę maziową i mięśnie okołostawowe. Zaburzenia w ilości i jakości chrząstki powodują, że przesuwanie powierzchni stawowych jest utrudnione i niezamortyzowane. Choroba może następować z różną prędkością i dotyczyć różnych stawów, najczęściej tych intensywnie obciążanych, kluczowych dla poruszania się i codziennych czynności (stawy kolanowe, stawy biodrowe, stawy barkowe, stawy rąk, stóp, kręgosłupa). Czynnikiem determinującym rozwój choroby jest wiek, choroba może być uwarunkowana genetycznie, być indukowana niedoborem estrogenów, rozwijać się pod wpływem urazów i obciążeń oraz wad stawów nabytych i wrodzonych. Choroba zwyrodnieniowa stawów powoduje ból, sztywność, trzeszczenie stawów i ograniczenia w ich ruchomości. W zaawansowanej formie obecny jest wysięk, pogrubienie obrysu kostnego stawu i jego niestabilność.

Ortopedyczne leczenie chirurgiczne

Celem leczenia jest spowolnienie rozwoju choroby poprzez zastosowanie nieinwazyjnych metod i oddalenie konieczności perspektywy chirurgicznej interwencji, która obarczona jest elementami ryzyka. Przedwcześnie wykonany zabieg chirurgiczny przełoży się w minimalnym stopniu na poprawę jakości życia, dlatego wykonuje się go raczej w późniejszym etapie choroby. W zaawansowanej osteoartrozie podstawową metodą leczenia chirurgicznego jest endoprotezoplastyka, która łagodzi ból, zwiększa zakres ruchomości stawu i poprawia sprawność. Zabiegom endoprotezoplastyki (wymiany częściowej lub całkowitej stawu) poddawane są osoby, u których wyczerpano inne możliwości leczenia. Endoprotezoplastyka dotyczy dużych stawów takich jak staw biodrowy i kolanowy, jest to jedna z najczęściej wykonywanych operacji ortopedycznych na świecie. Ponieważ wraz z wiekiem zmiany zwyrodnieniowe są częstsze i bardziej zaawansowane, zabieg przeprowadzany jest zwykle u starszych pacjentów, którzy jednak muszą być w wystarczająco dobrej kondycji ogólnej, by sprostać wymaganiom pooperacyjnej rekonwalescencji.

Ortopedyczne leczenie chirurgiczne jest skuteczne, jednakże wiąże się z długotrwałą rehabilitacją.

Depresja w chorobie zwyrodnieniowej stawów

Osteoartroza jest chorobą przewlekłą, w populacji osób starszych jest główną przyczyną znacznego ograniczenia sprawności i samodzielności, a co za tym idzie obniżenia jakości życia i samopoczucia. Osoby dotknięte chorobą zwyrodnieniową stawów są narażone na silny ból i wysoki poziom stresu. Depresja w chorobach przewlekłych nie jest rzadkością, występowania depresji w grupie chorych na chorobę zwyrodnieniową stawów wynosi 20% (w populacji ogólnej jest to 5%). Zwiększone ryzyko depresji w grupie pacjentów z ChZS może wynikać z doświadczania dolegliwości bólowych o przewlekłym charakterze, postępującej utraty sprawności i ograniczonych możliwościach angażowania się w życia społeczne. Związek między chorobą zwyrodnieniową stawów a zdrowiem psychicznym zdaje się być zbyt często pomijany, a przecież współistniejąca depresja u chorych zwiększa koszty leczenia i pogarsza efektywność rehabilitacji. To ważne, by zarządzać nie tylko objawami funkcjonalnymi choroby, ale i równolegle zarządzać objawami psychologicznymi, ponieważ nasilone objawy depresji, zaburzeń lękowych i stres nie sprzyjają pomyślnemu usprawnianiu.

Terapia VR TierOne w rehabilitacji ortopedycznej

Alternatywą dla tradycyjnej (często niestety niedostępnej) interwencji psychologicznej dla rehabilitowanych pacjentów może być terapia wirtualna. Skuteczność terapii VR TierOne jako wspomagającej rehabilitację ortopedyczną została oceniona w badaniu przeprowadzonym pod kierownictwem dr hab. Justyny Mazurek w Szpitalu im. Świętej Jadwigi Śląskiej w Trzebnicy (Polska) W badaniu, zarejestrowanym w bazie danych ClinicalTrials.gov pod sygnaturą NCT06002139, wzięło udział 68 uczestników w wieku 60+ z chorobą zwyrodnieniową stawów po niedawnej operacji endoprotezoplastyki stawu biodrowego lub kolanowego. Celem badania była ocena skuteczności terapii VR w łagodzeniu depresji, lęku i zmniejszaniu poziomu stresu u pacjentów z endoprotezą kończyn dolnych, będących w rehabilitacji szpitalnej. Uczestnicy badania zostali podzieleni na dwie grupy – eksperymentalną z terapią VR i kontrolną. Obie grupy realizowały czterotygodniowy program rehabilitacji ortopedycznej, z tym że oprócz standardowych zabiegów (kinezyterapia, ergoterapia, zabiegi fizjoterapeutyczne) grupa eksperymentalna korzystała z cyklu terapeutycznego prowadzonego za pomocą urządzenia medycznego VR TierOne. Terapia VR TierOne wykorzystuje immersyjne środowisko wirtualne dla redukcji objawów depresji, lęku oraz stresu. Jej skuteczność została potwierdzona we wcześniejszych badaniach w obszarach rehabilitacji: kardiologicznej, pulmonologicznej, neurologicznej, geriatrycznej, onkologicznej. Pozytywne wyniki dały podstawę do dalszego badania możliwości zastosowania terapii wirtualnej w nowych grupach pacjentów.

Terapia VR TierOne służy psychice rehabilitowanych pacjentów, co przekłada się na uzyskiwaniu lepszych wyników rehabilitacji.

W przeprowadzonym badaniu w obszarze rehabilitacji ortopedycznej ocenie podlegały zarówno wyniki psychologiczne, jak i funkcjonalne.

Dla oceny efektu interwencji u badanych zmierzono poziom:

  • Lęku i depresji za pomocą czternastoelementowej skali Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS-14),
  • Stresu za pomocą skali Perceived Stress Scale (PSS-10).

Drugorzędne środki pomiaru dotyczyły:

  • Siły poczucia własnej skuteczności (Skala Uogólnionej Własnej Skuteczności – GSES),
  • Stopnia niezależności funkcjonalnej (Skala Barthel – BI),
  • Stopnia mobilności (Wskaźnik Mobilności Rivermead – RMI),
  • Oceny równowagi i ryzyka upadków (Skala Tinetti),
  • Oceny sprawności fizycznej (Test SPPB),
  • Percepcji stresu (Kwestionariusz PSQ-27),
  • Subiektywnej oceny bólu (Skala VAS).

Badanie wykazało, iż grupa korzystająca z terapii VR TierOne odniosła wyraźne korzyści w wymiarze psychologicznym i funkcjonalnym. Warto podkreślić, że u osób w rehabilitacji ortopedycznej poddanych terapii VR TierOne odnotowano znaczący spadek poziomu odczuwanego bólu. To ważne, ponieważ ból podobnie jak depresja, lęk i stres wpływa na skuteczność programów rehabilitacyjnych. Poprawa stanu psychicznego pacjentów ortopedycznych uzyskana dzięki terapii VR TierOne, a także zauważalnie lepsze wyniki funkcjonalne w porównaniu z grupa kontrolną, zachęcają do włączenia wirtualnej interwencji w konwencjonalny program rehabilitacji po zabiegach endoprotezoplastyki. Z urządzeniem VR TierOne wsparcie pacjentów jest skuteczne i możliwe, nawet przy ograniczonej kadrze klinicystów zdrowia psychicznego w placówkach i oddziałach rehabilitacyjnych.

Urządzenie medyczne VR TierOne do terapii depresji, stresu i lęku pacjentów w rehabilitacji.

Powiązane posty

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Copy link
Powered by Social Snap