Scroll to top

Depresja – czym jest, jakie ma objawy i jak się ją leczy?


Krzyżosiak - 21 grudnia, 2020 - 0 comments

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) najczęściej spotykanym zaburzeniem psychicznym a zarazem wiodąca przyczyną niepełnosprawności i niezdolności do pracy jest depresja.

Trudno przytoczyć konkretne dane statystyczne dotyczące zachorowalności na tę chorobę ze względu na fakt, iż chorzy są, ale nikt ich nie zdiagnozował, nie zarejestrował i nie leczył. Uważa się bowiem, że jedynie 1/5 pacjentów z depresją kliniczną zgłasza się do lekarza.

Choroba dotyka dwa razy częściej kobiety. A co dziesiąty pacjent zgłaszający się do lekarza pierwszego kontaktu ma pełnoobjawową depresję.

W typowo medycznym języku jako depresję określamy długotrwałe, uporczywe uczucie rozpaczy, braku nadziei różniące się jakościowo od przezywanych przez osoby zdrowe odczuć smutku/nieszczęścia. Sami pacjenci twierdzą często, że „wciąga ich czarna dziura rozpaczy”, „że istnieje tylko ciemność i jej głębia”.

Jakie są objawy depresji?

Często zaczyna się od stopniowej utraty radości życia i odczuwania przyjemności. Chory przestaje umieć cieszyć się rzeczami i wydarzeniami, które do tej pory były odczuwalne jako radosne aż do całkowitego ich zaniku. Towarzyszy temu zobojętnienie, obniżenie nastroju, poczucie pustki. Pojawiać się może zmienny, drażliwy nastrój, płaczliwość, trudności w kontrolowaniu nastroju, impulsywność. Z czasem człowiek ogranicza aktywność życiową, traci zainteresowanie dotychczasowymi działaniami, czasami aż do całkowitego zaniechania wszelkich czynności. Stąd często postrzegani są jako leniwi, tchórzliwi, marudni a dla nich wstanie z łóżka może graniczyć z niemożliwym. Czasami pobudzenie psychoruchowe z poczuciem wewnętrznego napięcia, niepokoju wraz z niemożnością znalezienia sobie miejsca może być objawem depresji. Do tego dochodzi pesymistyczne myślenie, utrata poczucia własnej wartości a nawet czasami urojenia depresyjne (fałszywe osądy, w których prawdziwość wierzy osoba nimi dotknięta) i lęk. Narastające poczucie utraty sensu życia, poczucie beznadziejności może prowadzić do pojawienia się myśli o śmierci, a nawet tendencji samobójczych.

Często zaczyna się od stopniowej utraty radości życia i odczuwania przyjemności.

W depresji pojawiać się może również szereg innych nietypowych dolegliwości, które często utrudniają rozpoznanie choroby. Bywają to zaburzenia koncentracji uwagi, poczucie pogorszenia pamięci i funkcji poznawczych, zaburzenia snu (od trudności w zasypianiu, przez bezsenność do nadmiernej senności). Często występują niecharakterystyczne zaburzenia apetytu (brak lub wręcz nadmierny apetyt). Brak popędu seksualnego, zmiany w cyklu płciowym u kobiet, zaparcia, problemy z przełykaniem, zaburzenia sercowo- krążeniowe często maskują i utrudniają prawidłowe rozpoznanie choroby.

Dlaczego tak się dzieje?

Niestety, pomimo wielu szeroko zakrojonych badań naukowych nadal trudno jednoznacznie określić przyczyny depresji. Najczęściej używa się do tego tzw. modelu biopsychospołecznego. Uwzględnia on:

  • przyczyny biologiczne takie jak czynniki genetyczne, zmiany poziomu neuroprzekaźników w mózgu, zmiany hormonalne, choroby przewlekłe czy uzależnienia;
  • czynniki psychologiczne np. stresujące wydarzenia życiowe oraz sposoby radzenia sobie z nimi, relacje rodzinne i z innymi osobami;
  • przyczyny osobnicze, społeczne i kulturowe, czyli sytuacja zawodowa, szkolna, materialna, mieszkaniowa, sieć wsparcia, poczucie samotności).

Wiemy, że depresja jest chorobą, na która wpływają wzajemne relacje tych wszystkich wyżej wymienionych czynników. Najlepiej poznane są te ostatnie. Depresja najczęściej dotyka ludzi żyjących w krajach rozwiniętych, w miastach. Oznaczać to może, że zaburzenia depresyjne mają związek z tempem życia, stresem, aktywnością zawodową. Coraz większa ilość badań wskazuje również, że na depresję mają wpływ procesy biochemiczne w mózgu, które organizm wykorzystuje do przesyłania sygnałów z jednej komórki do drugiej. Ostatnio pojawia się również szereg badań, z których wynika, iż depresja jest jednym z przewlekłych powikłań choroby wywołanej przez wirusa SARS-CoV-2.

Depresja jest chorobą, na która wpływają czynniki biopsychospołeczne.

W praktyce medycznej występuje szereg rodzajów depresji, które są skorelowane z objawami, ciężkością czy częstotliwością występowania, okolicznościami ujawnienia się itp. Dlatego często możemy słyszeć określenia typu depresja przewlekła lub krótkotrwała, nawracająca, psychotyczna, endogenna lub egzogenna czy lekooporna.

Kiedy potrzebna jest specjalistyczna pomoc?

Zawsze wtedy, kiedy stan zdrowia psychicznego budzi nasz niepokój. Osobą pierwszego kontaktu może być lekarz rodzinny. Jeżeli nasilenie objawów jest znaczne, wskazana jest pilna konsultacja psychiatryczna. Do psychiatry nie jest wymagane skierowanie!

Leczenie depresji powinno być kompleksowe.

Jak leczyć depresję?

Depresja jest chorobą, którą obecnie możemy z dużym powodzeniem leczyć.

Głównym celem leczenia depresji jest ustąpienie objawów i przywrócenie funkcjonowania na poziomie sprzed choroby oraz zapobieganie jej nawrotom.

Wskazane jest, aby leczenie depresji było kompleksowe, czyli łączyło zarówno metody farmakologiczne oraz szeroko pojętą psychoterapię i edukację.

Proces leczenia prowadzi się w warunkach domowych, ambulatoryjnych coraz rzadziej szpitalnych.

Istotną role w terapii depresji ma najbliższe otoczenie chorego, a w szczególności rodzina. Ale również należy pamiętać, że i ona wymaga wsparcia, bowiem depresja jest chorobą, która dotyka nie tylko samego chorego, ale i całe jego otoczenie.

Related posts

Post a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Copy link
Powered by Social Snap