Scroll to top

Czy można zmierzyć depresję, stres i lęk?


Joanna Pidanty - 31 maja, 2021 - 0 comments

Rutynowy pomiar temperatury ciała na początku wizyty lekarskiej, niezależnie od przyczyny wizyty, nikogo nie dziwi. Taki pomiar zajmuje chwilę i wiele mówi o stanie zdrowia. W psychiatrii nie ma jednego narzędzia pomiarowego, a pomiary wyników nie są standardem, chociaż podejmowane są wysiłki wprowadzania opieki nad pacjentem opartego na mierzeniu parametrów. Bez pomiaru nie jesteśmy w stanie określić rozmiaru problemu zdrowotnego, a w przypadku podjęcia leczenia określić czy zmierza ono w dobrym kierunku. Problematyka pomiaru w psychiatrii polega na tym, by znaleźć odpowiednie narzędzie pomiarowe, które będzie miało zastosowanie dla dużej grupy chorych, pomiar nie będzie uciążliwy dla pacjenta, nie zaburzy pracy lekarza, a pomiary będą miały przydatność kliniczną. Narzędziami pomiarowymi w psychiatrii są skale i kwestionariusze, służą jako miernik postępów na drodze do poprawy zdrowia psychicznego. Dokonywanie pomiarów spełnia bardzo istotną funkcję, mianowicie włącza badanego w proces leczenia.

„Zmierz, co jest mierzalne, i uczyń mierzalnym to, co takim nie jest”

Galileusz

Pomiar depresji

Pomiar depresji nie jest tak prosty, jak pomiar temperatury ciała, ale jest wykonalny. Uzyskanie informacji o zaburzeniu depresyjnym jest możliwe na zasadzie porównania, czy prezentowane objawy pasują do objawów przypisywanych depresji. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych mówi, że depresja to przetrwały (trwający dłużej niż 2 tygodnie) stan obniżonego nastroju, któremu towarzyszy brak możliwości odczuwania przyjemności, spadek energii, zaburzenia snu, poczucie winy i obniżenie samooceny. Dla stwierdzenia depresji trzeba dokonać pierwszego pomiaru, czyli długości trwania i ilości objawów. Dla uzyskania dalszych informacji o własnościach „obiektu” – depresji trzeba posłużyć się przygotowanymi w tym celu narzędziami pomiarowymi.

Na podstawie pomiarów dokonywane są decyzje terapeutyczne.

Klasyfikacja kliniczna służy jako punkt odniesienia do tworzenia skal i kwestionariuszy, to za pomocą klasyfikacji sprawdza się, czy nowe narzędzie pomiarowe jest trafne i mierzy to, co ma za zadanie zmierzyć. Istniejące narzędzia przesiewowe depresji umożliwiają rozpoznanie czy depresja faktycznie występuje, inne narzędzia pomiarowe pomagają ocenić stopień nasilenia depresji – lekki, umiarkowany lub ciężki. Skale kliniczne, zwane testami psychometrycznymi wymagają nadania wartości, przeznaczone są do stosowanie przez psychiatrów i psychologów, wymagają przeliczenia wyników i ich interpretacji. Liczbowy wynik jest tym, czego najchętniej spodziewamy się dokonując pomiaru. Trafność skali potwierdza się poprzez korelację z innymi miarami. Kwestionariusze samoopisowe stosowane przez badaczy opierają się na samodzielnej ocenie określonego stanu przez badanego, polegającej na przyporządkowaniu twierdzeniu/pytaniu liczby lub jakości.Narzędzia pomiarowe oparte są na samoopisie i należą do testów typu „papier-ołówek”. Kwestionariusze służą jako narzędzie przesiewowe, w stanach ostrych mogą wychwytywać mniej objawów, a w stanach lekkich nazbyt dużo. Narzędzia takie są wskaźnikami nastroju, służą z powodzeniem badaniom naukowym oraz są pomocne w diagnozie klinicznej, ale jej nie zastępują. Badania naukowe nad skutecznością rozwiązania VR TierOne w redukcji depresji nie byłyby możliwe bez dokonania pomiarów depresji oraz opracowania na tej podstawie wyników końcowych. Dzięki zastosowaniu skali GDS-30 (Geriatric Depression Scale) podczas badań, możemy stwierdzić, że VR TierOne obniża depresję o 37%.

Pomiar stresu

Stres to stan wzmożonego napięcia spowodowanego reakcją na czynnik oceniany jako stresujący. Stres niesie wiele negatywnych konsekwencji w zakresie zdrowia fizycznego i psychicznego. Dlatego w trosce o zdrowie  często mówi się o zarządzaniu stresem. Skoro mielibyśmy zarządzać stresem to musi istnieć sposób, by go zmierzyć. Stres pobudza pracę mięśni, sprawia, że wzrasta ciśnienie krwi i liczba oddechów. Dlatego narzędzia pomiaru stresu mogą dotyczyć sfery fizjologicznej. Pomiaru stresu można dokonać za pomocą pomiaru kortyzolu (hormonu stresu), którego poziom zwiększa się pod wpływem doświadczeń stresowych. Takie badanie wydaje się być obiektywnym pomiarem poziomu stresu.

Pomiar stresu może być dokonany poprzez badanie krwi lub śliny.

Podobnie podejmowane są próby pomiaru z krwi substancji, których obecność stwierdza się w depresji.Jako ciekawostkę można potraktować fakt, że producenci elektroniki podejmują próby pomiaru stresu za pomocą elektronicznych opasek sportowych i zegarków z wbudowanymi czujnikami. Do celów badawczych, a także do badań przesiewowych, profilaktycznych oraz w ocenie oddziaływań terapeutycznych, odczuwanie stresu oraz jego nasilenie mierzy się za pomocą narzędzi w postaci skal i kwestionariuszy o charakterze samoopisowym bazujących na subiektywnie odczuwanym stresie. Pozycje testowe mogą mieć charakter pytań lub twierdzeń. Poddani badaniu udzielają odpowiedzi posługując się przygotowaną skalą oceny. Narzędzia pomiarowe wymagają adaptacji językowej i kulturowej, by niezależnie od kraju adaptacji nadal były trafne i rzetelne. Pomiary wymagają znajomości narzędzia i tzw. punktów odcięcia, które niczym czerwony znacznik na termometrze oddzielą występowanie niepokojącego zjawiska od jego braku. Badając skuteczność VR TierOne nad redukcją stresu użyty został kwestionariusz PSQ (Perception of Stress Questionnaire) badający poziom stresu w obszarze napięcia emocjonalnego, stresu zewnętrznego i stresu intrapsychicznego. Jest to narzędzie charakteryzujące się wysoką trafnością i powtarzalnością. Po interwencji z użyciem VR TierOne stwierdzony został spadek ogólnych wyników PSQ o 28%.

Pomiar lęku

Lęk jest stanem emocjonalnym związanym z wyobrażeniem nadchodzącego niebezpieczeństwa. Wyobrażenie to niezwiązane jest bezpośrednio z zagrożeniem, tak jak ma to miejsce w przypadku strachu, który pojawia się w obliczu realnego zagrożenia. Trudno opanować stres i trudno radzić sobie z zaburzeniami lękowymi. Lęk i zamartwianie się mogą współwystępować z depresją. Psychoterapia stosowana samodzielnie lub w połączeniu z farmakoterapią jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych metod leczenia zaburzeń lękowych. Lęk można rozpatrywać jako cechę i jako stan. Pomiaru lęku, podobnie jak w przypadku depresji i stresu, dokonuje się za pomocą skal i kwestionariuszy. Lęk można zmierzyć za pomocą chętnie stosowanej na całym świecie Szpitalnej Skali Lęku i Depresji HADS, która zawiera część poświęconą depresji (HADS-D) i część poświęconą zaburzeniom lękowym (HADS-A). Wybór HADS (Hospital Anxiety and Depression Scale) jako narzędzia pomiarowego jest podyktowany wysoką czułością i swoistością, ale i prostotą. Zdania w HADS są sformułowane w prosty i zrozumiały dla pacjenta sposób. Pomiary wymagały rekrutacji i podziału pacjentów – uczestników badania na grupę kontrolną i grupę VR, której program terapeutyczny zawierał interwencję z wykorzystaniem VR TierOne. Pomiar za pomocą HADS został przeprowadzony w trzech punktach czasowych: przed interwencją, po interwencji oraz po dwutygodniowej obserwacji. Badania wykazały, że w grupie osób stosujących VR TierOne poziom lęku został obniżony o 37%.

Badania wykazały zmniejszenie depresji, stresu i lęku w grupie pacjentów stosujących terapię VR TierOne.

Pomiar sukcesu

Depresję, stres i lęk można zmierzyć. To właśnie dzięki pomiarom możemy z pewnością twierdzić, że medyczne rozwiązanie VR TierOne jest skuteczne i pomaga pacjentom mierzyć się ze swoimi dolegliwościami. Zaufanie i wybór urządzenia VR TierOne przez placówki medyczne to sukces dla twórców rozwiązania terapeutycznego VR TierOne – psychoterapeutów, muzykoterapeutów, artystów 3D, grafików, projektantów ogrodu, badaczy i pomysłodawców, którzy nadali leczeniu depresji, lęków i stresu nowy lepszy wymiar.

Pomiary przybliżają do sukcesy – są informacją zwrotną, że idziemy w dobrym kierunku.

Related posts

Post a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Copy link
Powered by Social Snap