Ból jest przykrym doznaniem zmysłowym i czuciowym, ale z punktu widzenia fizjologii spełnia ważną ostrzegawczą rolę, więc jest nam potrzebny. Kiedy jednak ból jest przewlekły i powoduje cierpienie upośledzające normalne funkcjonowanie, kiedy staje się patologiczny, należy szukać sposobu na jego przerwanie. Ból można leczyć, a co więcej można od niego uciec. Dzięki Wirtualnej Rzeczywistości można skutecznie odsunąć się od doświadczenia bólowego, a w przypadku bólu chronicznego nabrać sił w radzeniu sobie z tym dokuczliwym zjawiskiem.
Charakterystyka bólu
Ból jest zjawiskiem psychosomatycznym, doświadczeniem subiektywnym i odczuwanym indywidulanie przez człowieka. Ból możemy podzielić ze względu na czas trwania na ostry i przewlekły. Ból ostry towarzyszy urazowi, zabiegom operacyjnym lub ostrym stanom chorobowym i pełni funkcję ostrzegawczą. Ból przewlekły trwający powyżej 3 miesięcy jest stanem patologicznym, taki przewlekły ból traktuje się jako chorobę samą w sobie. Podobnie należy traktować ból ostry, ale nawracający. Przewlekły ból może zaburzać funkcjonowanie człowieka, utrudniać codzienną aktywność i stać się przyczyną niepełnosprawności fizycznej. Ból jest doznaniem, na które mają wpływ czynniki psychologiczne. Niektóre czynniki mogą wpływać na poziom akceptacji bólu. Próg tolerancji bólu obniża:
- obecność lęku,
- objawy depresji,
- obniżone samopoczucie,
- zmęczenie,
- bezsenność,
- izolacja,
- brak wsparcia bliskich,
- brak wiary w powodzenie terapii,
- ogólny zły stan zdrowia i wyniszczenie.
Nieustępujący ból, przekraczający indywidualną możliwość jego zniesienia zaburza równowagę psychiczną. Najczęstszą reakcją psychiczną na przewlekły ból jest depresja, która intensyfikuje odczucia bólowe. Szacuje się, że depresja dotyczy nawet 70% osób cierpiących z powodu bólu. Depresja może być skutkiem doświadczania chronicznego bólu, z kolei ból może stanowić osiowy objaw depresji maskowanej szczególnie u osób bez stwierdzonych patologicznych zmian w ciele. Mówi się wówczas o bólowej masce depresji.
Leczenie bólu
Przy znajomości źródła bólu leczenie rozpoczyna się od usunięcia przyczyny, co jednak nie zawsze jest możliwe, co więcej nie zawsze przynosi ulgę. Terapia bólu choć obejmuje różne metody opiera się w dużej mierze na środkach farmakologicznych. Gdy farmakoterapia okazuje się niewystarczająca z pomocą przychodzą metody niefarmakologiczne. Leczenie bólu przewlekłego jest wyzwaniem, ponieważ jest dużo trudniejsze od opanowania bólu ostrego. Klasyką leczenia jest zastosowanie farmakologicznych środków przeciwbólowych. Jest to w wielu przypadkach skuteczna metoda, jednak obarczona ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych. W terapii bólu przewlekłego bardzo ważne jest podniesienie progu jego odczuwania. Można to zrobić okazując pacjentowi zrozumienie, zapewniając dobre samopoczucie, niwelując stany lękowe i objawy depresyjne. Tu znakomicie sprawdzą się interwencje psychologiczne, a także nowoczesne metody leczenia bólu za pomocą VR.
Ucieczka od bólu
Wśród sposobów pokonywania bólu znajdują się metody niefarmakologiczne oparte na odwracaniu uwagi od bólu. Jest to znana i skuteczna metoda redukcji bólu. Wirtualna Rzeczywistość jest idealnym medium, które jak żadne inne potrafi odciągnąć uwagę od nieprzyjemnych doznań bólowych. Z doświadczeniem VR wiąże się pojęcie eskapizmu, czyli ucieczki i oderwania od rzeczywistości. Ucieczka od przykrych dolegliwości bólowych pozwala stawić czoła trudnościom wynikającym z procesu chorobowego. Pacjent uwolniony od dokuczliwego bólu przestaje unikać aktywności fizycznej, bierze udział w rehabilitacji i jest w stanie walczyć z zaangażowaniem o swoje zdrowie. Obecnie wiadomo, żeVR sprawdza się doskonale w terapii bólu przemijającego. Pacjenci poddani działaniu VR przestają koncentrować się na bolesnych odczuciach, ich umysł zaangażowany jest w wirtualne doświadczenie.
W bólu przewlekłym również można uciec się do VR, jednak doświadczenie budowane na tej technologii musi zaoferować pacjentowi coś więcej niż tylko chwilowe odcięcie od nieprzyjemnych doznań bólowych, które po zdjęciu gogli VR w dalszym ciągu będą obecne. Świat wirtualny musi stanowić bezpieczne schronienie, gdzie chronicznie cierpiący pacjent będzie mógł nabrać psychicznych siły, aby lepiej radzić sobie z codziennym bólem.
VR TierOne przeciwbólowo
Na rynku obecne jest urządzenie medyczne VR TierOne, które może być pomocne w terapii przewlekłego bólu. Terapia VR TierOne powstała, by wspierać leczenie depresji, lęku i stresu. Ponieważ te niekorzystne stany psychiczne nasilają doznania bólowe, terapia wirtualna sprawdzi się również jako wsparcie w leczeniu bólu. Niwelując objawy depresyjno-lękowe i redukując napięcie za pomocą sesji terapeutycznych VR TierOne można podnieść próg tolerancji bólu i przynieść ulgę pacjentowi. Podczas terapii VR TierOne dokonuje się transformacja negatywnych poglądów pacjenta na własną sytuację zdrowotną. To ważne, ponieważ myślenie o bólu w sposób katastroficzny sprzyja jego chronicyzacji. Chwilowe oddalenie się od przewlekłego bólu do cyfrowo wykreowanej przestrzeni wzmacnia psychikę pacjenta, co sprawia, że ból odczuwany jest w mniejszym stopniu. Z pomocą wirtualnego terapeuty chory zyskuje lepszy nastrój i wraca do rzeczywistości z poczuciem większej kontroli nad psychofizycznym doznawaniem bólu. Czy zatem można uciec od przewlekłego bólu? Tak, dzięki absorbującemu doświadczeniu wirtualnemu jest to możliwe.